dinsdag 8 april 2025

Het Schaakspel, of portret van de zussen van de kunstenaar, Sofonisba Anguissola, die schaken


Onlangs (nou, onlangs, het was 4 maart, dat noemen wij geen ‘onlangs’ meer red.) las ik in Trouw de wekelijkse rubriek van kunsthistoricus Joke de Wolf, Het oog van De Wolf.

Toen behandelde ze een schilderij uit ca. 1555. De aanleiding was het overlijden van Boris Spaski, grootmeester. En Boris Spaski verloor de strijd om het wereldkampioenschap schaken van de Amerikaan Bobby Fischer. Dit alles tegen het decor van de koude oorlog, 1972.

Van het duel tussen Spaski en Fischer was het een kleine stap naar schakende vrouwen, de zussen Polgár die in de jaren negentig iedereen van het bord speelden. Maar veel vroeger werd er ook geschaakt door vrouwen. Onder andere door de zussen Anguissola. Op het schilderij zitten ze alle drie aan het bord. (De dame rechts met het witte kapje, is hun gouvernante).

Het is een leuk en gezellig schilderij, maar er viel mij alleen één ding op: het schaakbord staat verkeerd.  Als het bord voor je ligt, moet het veld in de linker onder hoek zwart zijn (ook in de 16de eeuw), en dat is hier niet het geval. Hoe kan het dat dit de speelsters, de schilder en ook Joke de Wolf niet opgevallen is?

Of zou het een grapje van de zussen Anguissola zijn geweest? Je hoort het ze denken, terwijl ze hun gegrinnik proberen in te houden, en vergeefs proberen te doen alsof er niets aan de hand is: het bord ligt verkeeheerd, kijk dan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten