Vandaag hebben we je as verstrooid mam

Vandaag hebben we je as verstrooid mam.
De zon schitterde in de rivier, de twee Canadese
populieren ritselden, het gras was gemaaid,
een krekel sprong, er fladderden twee vlindertjes,
en een ooievaar wachtte op ons.
Je werd een wolkje in het water, er waren bootjes,
er kwamen golven waarin je langzaam verdween,
dag mam. 

Het gedicht: 'Write down, I'm an Arrab' schreef Mahmoud Darwish in 1964

Het gedicht: 'Write down, I'm an Arrab' schreef Mahmoud Darwish in 1964. We zijn nu meer dan 60 jaar verder, en er is een nieuwe, vertaalde, dichtbundel van hem uit. In de NRC van vandaag, Het vlinderefect, 13 juni, anderhalve krantenpagina,  kreeg 5 ballen van de recensent (Obe Alkema).

Write down!
I am an Arab
And my identity card number is fifty thousand
I have eight children
And the ninth will come after a summer
Will you be angry?

Write down!
I am an Arab
Employed with fellow workers at a quarry
I have eight children
I get them bread
Garments and books from the rocks...
I do not supplicate charity at your doors
Nor do I belittle myself at the footsteps of your chamber
So will you be angry?

Write down!
I am an Arab
I have a name without a title
Patient in a country
Where people are enraged
My roots
Were entrenched before the birth of time
And before the opening of the eras
Before the pines, and the olive trees
And before the grass grew

My father ... descends from the family of the plough
Not from a privileged class
And my grandfather ... was a farmer
Neither well-bred, nor well-born!
Teaches me the pride of the sun
Before teaching me how to read
And my house is like a watchman's hut
Made of branches and cane
Are you satisfied with my status?
I have a name without a title!

Write down!
I am an Arab
You have stolen the orchards of my ancestors
And the land which I cultivated
Along with my children
And you left nothing for us
Except for these rocks ...
So will the State take them
As it has been said?!

Therefore!
Write down on the top of the first page:
I do not hate people
Nor do I encroach
But if I become hungry
The usurper's flesh will be my food
Beware ...
Beware ...
Of my hunger
And my anger!

Het lot van Marinus N.

Zou alles in je jeugd al bepaald zijn?
De ziekte die je veel te vroeg sloopte.
Je liefje uit je dorp, het werk dat je deed.
Zou er enkel lot bestaan en geen wil? 

De zondag wandeling die rook naar dood.
De hond had een konijn in zijn kaken.
(Ik ben een keer op je verjaardag geweest).
’s Nachts spookte er van alles door m'n hoofd.

Er was plek voor geluk, hoop ik voor jou.
Er was een bucketlist, en jij was de druppel.
(dus daarom ontbrak je op de reünie).

Het bleek een gelopen race, bleekwit was je.
Of je nog iets had aan te geven? Smart,
raaf, maan, graf, lot, het was er allemaal.

 

Vapen? Gewoon doen

 

 

Hoe breng je vapen nou attractief in beeld? Hoe promoot je dat? Je neemt twee slanke jonge vrouwen, vrolijk gekleed, bloemen in het haar, en de vapedamp die uitgeblazen wordt, mysterieus in het tegenlicht (Trouw, naast het nieuws, 7 juni).

De tabakslobby zal Trouw dankbaar zijn.

Coda Talks - local

 

 

 

We deden een dagje Apeldoorn, met de auto, want de treinen van NS reden niet, er was een staking, iets met loon, en voor de fiets was het weer te ongewis. We wilden naar Paper Art, maar ook ’s avonds, daar hadden we tickets voor, naar Coda Talks, een event met Gijs Wilbrink en Broeder Dieleman en nog enkele figuren uit de culturele sector – het thema van deze avond was: local. lokaal dus.

We hadden voorafgaand aan deze soiree, al gegeten in een restaurant iets verderop, Mazar, een Afghaans restaurant. Rustig, netjes, goed geprijsd, aardige bediening, maar de maaltijd was wel wat droog.

Ik wilde nog naar Nawijn & Polak, naar de kelder, in de kluis, met de afgeprijsde boeken. En ik kwam daar weer uit omhoog met vier titels: Hoofdbrekens en kopzorgen van Johan Ter Maten, Eindpunt en andere gedichten van John Updike, vertaald door Rob Schouten, Boekhouder van het Rusteloze, van Norbert De Beule en bevel getuige 176774 en vertel, van Jaap de Boers. (Samen nog geen 25 euro). Er werd verbouwd in Nawijn & Polak. Het plafond lag eruit, je keek zo naar de tweede verdieping. Er was al wel een trap, maar nog geen leuning. Geduld (en ondertussen flink stoffen).

En ik moest nog inkt voor mijn Sheaffer kalligrafie vulpen, maar Sheaffer bleek al jaren niet meer te bestaan, hoorde ik in Crea-Art. Ik koop de cartridges wel via internet, de inktpatronen en de flesjes inkt zijn nog gewoon te bestellen.

Coda Talks stond dit keer in het teken van ‘lokaal’, de regio dus. En dat verklaarde ook gelijk de aanwezigheid van Gijs Wilbrink en BroederDieleman, in het forum, respectievelijk de Achterhoek en Zeeuws-Vlaanderen. (Ook al verklaarde Gijs dat hij inmiddels al langer in Utrecht woonde dan dat hij ooit in de Achterhoek, de Liemers had gewoond). ‘De regio is hot’, trapte de gespreksleidster af, zie de opkomst van de politieke partij BBB, en de trek van Randstedelingen naar de goedkope koopwoningen in het Oosten. Maar evengoed werd de regio soms ook aan zijn lot overgelaten en was er sprake van leegloop, krimp.

Het thema van deze Coda Talks, kortom, waaierde gezellig van links naar rechts, er was ook nog iemand met een verhaal over citymarketing, onderbroken door een pauze waarin men wat kon socializen en een drankje kon halen. Ik sprak Gijs Wilbrink nog kort in de pauze en vroeg hem of hij de roman Oorlogshond van de veel te vroeg overleden Robert Anker gelezen had. Nee? Want Anker had in deze roman het streven van zelfstandigheid van Achterhoek als thema, het zich losmaken van de Randstad. Gijs noteerde de titel in zijn telefoon. En Maria kocht van hem zijn non-fictie boek Strangwater, een wandeling.

Tijd om weer terug te gaan naar Deventer.

Paper Art Apeldoorn 2025

Het was natuurlijk niet onze eerste Paper Art bezoek in Apeldoorn; in de boekenkast thuis telde ik vier catalogi van deze biënnale, dus dit was de vijfde keer dat we deze expositie in het Coda bezochten. En misschien lag het daaraan. Dat we al te veel wisten, dat we al te veel gezien hadden. Dat we niet meer zo snel onder de indruk waren. Dat we niet gelijk bakvissen in zwijm vielen bij een kunstwerk van papier. Dat verrukking zich dit keer niet echt liet zien, dat blasé misschien zelfs een beetje op de loer lag? Of was deze editie van Paper Art nou minder spectaculair dan de vorige edities? Waren we onze onbevangenheid kwijt en keken we te kritisch? Waren we wat kwijtgeraakt in onze kunstbeleving?

Maar.

Er was dat wezentje van Johannes Langkamp. In het begin van de expositie al, vooraan. Daar was hij, of zij. Daar tastte het schepseltje van papier voorzichtig aarzelend de omgeving af. Heel behoedzaam, teder haast, bewogen haar pootjes. Niet allemaal in dezelfde richting, niet allemaal op hetzelfde moment. Het zag er breekbaar uit. Aandoenlijk eigenlijk. Ik kreeg met het kunstwerkje te doen: ging dat wel goed zo, kon ik niet ergens te hulp schieten, van dienst zijn? Wat zochten die papieren armpjes, die tentakeltjes? Wat waren ze kwijt? Het greep mij aan, dat tevergeefs zoeken. Onvermoeibaar ging het bewegen voort. Was dit een gedicht? Wat werd hier verbeeld? 

Paper Art Apeldoorn 2025, is te zien tot en met 25 november 2025

 

Joepie, het kabinet is gevallen