Elke gelijkenis berust

Ze spreekt uit haar vuilbek. Ze is slinks, ze smoezelt,
ze konkelfoest achter haar ellenbogen, ze bakst achter.
Ze mest een steek in je rug, ze kronkelt als een serpent,
ze slist met gespleten tong, ze liegt, ze neemt een loopje
met het fatsoen: ze schijt erop. Ze manipuleert de waarheid,
ze tuft haar ego in ieders gezicht, ze schrijft schijt. Ze krijst haar
uitroeptekens in iedere zin. Ze schilfert, schurft,
de korsten stollen (ze ziet er niet uit) ze krabt zich kapot,
daar helpt geen eeuwig zalvend smeren aan.
Haar gezicht, hals en armen zijn een palet van paars,
purper, rood en necrosezwart. Je wendt je ogen af.
Het jeukende pantser, de krabbende nagels, de striemen
de bebloede vegen, de vlekken, de korsten, de bulten,
de schilfers, de zweren, de kloven – de walging. Snerpend
komt de drek over haar dunne, bloedeloze, bleke lippen.
Blaarvocht mengt zich met pus, je zou afstand bewaren
haar niet aanraken, je ruikt de lucht, de haat: ze blaft.
Ze blaft blinde haat en jaloezie uit haar schimmelkop,
haar rotte pokkenkop, je wilt afstand, de boel ontsmetten,
een raam open tegen het valse ziekmakende gif – nu.
Verbrand het lijk, dicht af het graf, ontsmet het gebied.
Ratten lusten de haatheks niet, wenden zich af.
Verrotting, ontbind haar, wormen, maden, kom,
walg niet, tast toe, haast je, want de hel die wacht niet.

 

Vrijdagmiddag, rondje Noordenbergkwartier

De bibliotheek, ik moest naar de bieb om een boek terug te brengen dat bij nader inzien, bij pagina 45 eigenlijk al, om precies te zijn, pagina 45 van de 758 pagina’s, iets te ver buiten mijn interesse gebied uitwaaierde: Filosofie van de waanzin, van Wouter Kusters. Nu kon ik heen waar ik voor kwam: de exposite van aquarellen van oud collega, Ria Vroegindeweij. Ik vertrok niet met lege handen uit de expositieruimte De Ontmoeting, want in de collectie tweedehands boeken zag ik een dichtbundeltje van Eli Dasberg, Sonnetten en liederen geschreven in Bergen-Belsen, 1 euro.

Dan wacht galerie Mokuwa op ons, de vernissage van de kunstenaars die hier nu hangen, hebben we helaas niet bij kunnen wonen, helaas, want ze waren live aanwezig om over hun werk te vertellen. De kunst die er nu hing, was gemaakt met een balpen, pentekingen.

Maria liep nog een keer een rondje door de galerie, maar dan met de prijslijst in haar handen, ze liet een rode stip zetten bij een pentekening van Zanzou 5-Cinq. Het vrolijke kunstwerkje was 100 keer zo duur als de dichtbundel van Dasberg. We moeten nog een plekje zoeken thuis waar het komt te hangen.

Bij boekhandel Praamstra, ik kwam daar voor de vrijdag NRC, zag ik een bont gekleurde folder liggen: WandelrondjePoëzie plezier in het Noordenbergkwarier. Veertien gedichten die iets zeggen over dit gedeelte van de stad en de geschiedenis daarvan, of gewoon wat de dichter die dag op papier had gezet. Enkele gedichten waren van leerlingen. De gedichten gaan van zwaar, struikelsteen, tot licht: groene lippenstift, want enkele gedichten waren geschreven door leerlingen van de Hagenpoortschool groep7/8.

We sloten het rondje kunst en cultuur in het Noordenbergkwartier af met een bezoek aan De Ruimte, Nieuwstraat 38, Deventer, waar Jeannette Knigge haar werk exposeert en met de bezoekers praat. Geen alledaags werk, wel intrigerend, en soms confronterend.

 

Weekendje Glasgow

Wat was dat eigenlijk lekker, Glasgow in de miezer, in de druil, in de fijne motregen en Glasgow in de mist en kou. En dan  vanuit het station, zo naar het Grand Central Hotel, bouwjaar 1883, waar we gelijk het tijdperk instappen (we verbleven dus in stijl)  waar we geïnteresseerd in zijn: the arts and crafts movement, en de Jugendstil van Charles Rennie Mackintosh, in het bijzonder zijn Glasgow School of Art (al was het alleen maar om de entreepartij). Ik kende het iconische gebouw alleen maar van plaatjes, uit mijn schoolboek kunstgeschiedenis, daar zag ik het gebouw voor het eerst. Dus was ik toch wel een beetje star struck toen ik er uiteindelijk tegenover stond, zwaar en toch licht, machtig en toch elegant. Dit was ‘m dan, ik heb daar een poos gestaan, onder de paraplu waar de regen op tikte. En de foto’s die ik toen van The School of Art zag, waren zwart wit, en dat maakte het gebouw nogal somber, serieus en zwaar. Nu kwam vooral de rust en evenwichtigheid over. Er kwam ook een rust over mij: ik kon ‘m afvinken, ik had het Mackintosh gebouw gezien. Ik hoefde niet naar binnen, de buitenkant was al genoeg. Nu konden we naar een warme pub. Welke werd het ook al weer, was dat The Scottia, de oudste Schotse pub? Was dat raar eigenlijk om voor één gebouw (helemaal correct is dat niet: we namen ook enkele kerken, een begraafplaats en één museum, ook een Mackintosh, mee. En het hotel was natuurlijk al een monument van zichzelf) de Noordzee over te steken? Ik wist het antwoord niet.

Moorden in Duitsland

Je sloeg de krant op en je las het weer,
je kon de kop inmiddels wel dromen:
bloedbad, mes, winkelstraat, Allah Ahkbar.
De jihadist was lachend los gegaan.

Villach was het, het slachtoffer veertien,
dood. In München moeder en kind van twee.
In Maagdenburg kopte de krant: zes stuks.
‘Verwarde Moslim op Kerstmarkt bleek gestoord’

Mannheim, Afghaan steekt politieman dood,
er was een Islamitisch motief, duh.
De asielzoeker die hier veiligheid zocht

ging los in Aschachaffenburg, doodde peuter.
Je hoopte op geen tweede Solingen, of
Berlijn, maar, in godsnaam, op verlichting,

 

Slof van de Vesuvius

Ingrediënten

250 gram tarwebloem
10 gram verse gist
1½ deciliter lauw water
25 gram zachte boter of margarine
1 theelepel zout
2 eieren
2 eetlepels geraspte kaas
100 gram gekookte ham
100 gram salami
75 gram mozzarella
75 gram ricotta

 

Bereidingswijze

Stort de bloem in een kom, maak een kuiltje, brokkel de gist erin, roer die los met wat van het lauwe water, voeg dan de rest van het water toe, en na even kneden, ook het zout.

Kneed in ongeveer 15 minuten een soepel deeg, en laat dat een uur rijzen op een warme plaats, afgedekt met een vochtige theedoek.

Klop de eieren los in een kom, roer de in blokjes gesneden kaas, ham en salami erdoor met wat zout en peper en tenslotte de ricotta.

Druk en rol het deeg, op een met bloem bestoven (tegen het plakken)  werkplek uit tot een plak van 30 centimeter. Verdeel het blokjesmengsel over deeg, en klap het deeg dubbel. Druk de randen goed aan. Vet een bakplaat in en schuif de Slof van Vesuvius in de voorverwarmde oven voor ongeveer 20 minuten op 230 graden.

Je kunt in plaats van Mozzarella ook jonge kaas nemen, en in plaats van ricotta Boursain, Paturain of een andere verse kaassoort.

 ***

In de nalatenschap van mijn moeder bevond zich een doosje papierwerk en boeken. Ik trof daarin alles, a l l e s (dat brak mijn hart wel, om alles zo bewaard te zien) wat ik haar gestuurd had per post: brieven, kaartjes, artikelen, gedichten, en dus ook het receptenboekje Men neme... dat Maria in 1988 had uitgegeven. 
En daaruit mijn favoriete recept: 'Slof van de Vesuvius'. 

 

 

Niks

waar ben je als de kus in de lucht blijft hangen, als je
met je bootje een grillige schicht door het kroos roeit?

wat droeg je toen tegen de zon op je hoofd, een plastic tas?
en vloekte die collega van je toen met de krachtterm ‘uien’?

wat beweegt je als je wandelt met aangepast schoeisel
de pijn, de knak bij elke stap voelbaar, waarom schrijf je

als de post niet bezorgd wordt. wat doe je met je salaris
als het noodpakket op zolder staat. wat ben je van plan

met de as van je moeder? was je op weg naar de bar om
twee Goestings te halen, toen zij vroeg om een energydrink? 

en wat noteerde je nou op straat: ’hij had echt zo’n pedohoofd’?
dacht je aan die huisgenote, die, op weg naar de wc, halverwege,

de riem van haar Levi’s 501 (de jaren negentig) al losmaakte?
de politie belde ’s nachts dat je gestolen auto weer terecht was,

je wist van niks, je vroeg je af of dat zo gebleven was.

Monoloog gehoord in de bibliotheek

'Hij is weg
Hij is weg
Hij loopt gewoon weg
Hij loopt gewoon weg.
Gewoon weg
Weg.

Hij komt terug
Hij komt terug
Daar is hij
Daar is hij weer
Hij is er weer.'

 

 

Bredevoort begraafplaats

Hier lig je dan, net buiten het dorp,
Henkie, er zijn hier geen kastanjes
die ploffen op je graf, je moeder
plaatste de raceauto, de eekhoorn.

Je aards bezoek hier toen was tevergeefs,
was je nu drie dagen of drie jaar hier?
Je ligt hier niet alleen, links ligt Netty,
rechts Gerard met die scheefgezakte pop,

en oudjes, met wie je niet spelen kunt.
Ze hebben scheefgezakte kruizen
en mos dat hun naam onleesbaar maakt.

Het bruin plastic teiltje achter je steen,
verweerd, dat heb ik ook, dat schept een band.
Je wieg, Henkie, blijft voor altijd je graf.

 

Hechtingen

Er waren cellen aan het delen en vermenigvuldigen geslagen,
des cels dus, maar in dit specifieke geval liep het uit op
gewoeker, van de kwaadaardige soort. Er kwam een arts
aan te pas en een ziekenhuis alwaar een mes de deling
de pas afsneed. Daarna met hechtingen en verband
weer de straat op. Vandaag werd je weer onthecht. Hup,
geheeld de straat weer op. Je ging een museum in om
de boel te ontvluchten. De suppoost zong, een aria, ofzo,
wat wist jij ervan, hoorde hij de muziek via zijn oortje?
Jij ging verder. Je paste op het huis van je nicht. Ze leek
op een stripfiguurtje met haar kapsel, ketting, bril. Je was
laatst in het dorp waar je opgroeide: het zei je niets:
de ouwe gebouwen die je kende waren weg. ‘Deze pagina
bestaat niet’, viel je in. Je las een boek van je favoriete schrijver,
maar dan vertaald in het Nederlands. Het sloeg finaal dood.
Je vroeg je af: hoe was dit mogelijk? Het besef daalde in je.
Je moeder had aan je gevraagd:’ waren wij een goed gezin?’
Je wist dit en dat. Maar je wilde je moeder niet teleurstellen,
Je wilde de illusie in stand houden. Dus je zweeg.
Je gaf gas, het dorp weer uit. Je was nergens aan gehecht.

 

Lijstje

Ze had, toen ze manisch was, veel geld uitgegeven. Impulsief ook. Ze had bijvoorbeeld een voetbal gekocht, met daarop alle handtekening van de jongens van het Eerste. En daar werd ze dan weer depressief van, weggegooid geld. Je ging op bezoek bij Naam, en de vloer was bezaaid met elpees, de hoezen en de binnenhoezen lagen overal. Je begon met opruimen, waar moest je beginnen?
En dan had je ook nog Naam die per se servetjes op de snelweg wilde gooien. Je kon hem met moeite weerhouden van die actie. 
En dan had je Naam, die vroeger altijd, altijd ‘allways look on the bright side of life, floot. Maar ze stapte er wel uit toen ze dertig was. En dan had je Naam, die de gedachten niet meer uit zijn hoofd zetten kon. Later zag je nog een documentaire op televisie over hem, tragisch ja.  Er was geen goede afloop. Zijn motor had een tijd bij jou in de schuur gestaan. En Naam, die de brandweer in zijn huis kreeg omdat hij zijn gordijnen in de fik had gestoken, hij dacht dat dat kunst was.

En dan was er Naam, wiens gewicht zo fluctueerde door de jaren: van graatmager tot dik, en weer terug. En gedoe met instanties en met z’n vrouw en met z’n ex. En zijn kinderen waren weer een apart hoofdstuk. De laatste keer dat je ‘m zag verplaatste hij zich in een scootmobiel. En had hij geen tanden meer.

Maar dat was in ieder geval nog beter dan Naam, die Naam doodstak tijdens psychose. Je miste haar al vier godvergeten decennia.

Collage van Maria

Collage van Maria Willems, in het kader van het project 'Februllage', (haha, vet leuke woordspeling).
Vandaag, 1 februari, was het thema: trees, bomen.

Misschien nog wel vermeldenswaard: bovenstaande collage is niet tot stand gekomen met zweet en tranen, maar wel met bloed. Bij het snijden in de illustraties, schoot het mesje in de wijsvinger van de linkerhand. Gelukkig was een pleister voldoende om het bloeden te stelpen en het is niet te zien op het papier.