Gedicht over Oekraïne zoals verschenen op Sargasso

Gedicht, plus foto, over Oekraine, zoals verschenen op Sargasso 

Oekraïne, hou vol, houd moed

Oekraïne, wat hebben ze met je gedaan?
Ze hebben je grenzen overschreden, je vlag vertrapt.
Ze hebben brand gesticht in je steden. Ze hebben je
kust beschoten, je steden ingenomen. Ze hebben
met hun tanks over jouw akkers gereden. Ze hebben
je mensen de schuilkelders ingejaagd. Ze hebben
je soldaten gedood. Ze hebben vluchtelingen
van je burgers gemaakt. Oekraïne, ze hebben
je beledigd, gekrenkt en beschimpt. Oekraïne,
ze hebben gespuugd op je grond en tegen je gelogen.
Oekraïne, ze hebben je bedrogen. Ze hebben je
land gestolen. Je bent geschonden.

Oekraïne, je hebt een vijand in je huis die overal
op schijt. In Kiev, Odessa, Lviv, Marioepol, Charkov,
Lutsk en Cherson, overal zijn de vuile afdrukken
van zijn klauwen. Oekraïne, je bent gewond, je bloedt,
je hebt pijn, je lijdt. Er wordt je een oorlog opgedrongen
door een dictator met waan die je land bezoedelt.
Er is geen stilte nu, er ontploffen mortieren, raketten.
De vijand kwam binnen, stichtte brand en bracht
de dood mee. Je verzet je, met hoop, met je hart,
met wanhoop en eensgezindheid. Ook als de nacht
valt en het donker wordt. En er nergens licht is.

Oekraïne, hou vol, houd moed.

Oekraïne

 

S.T.A.P.

Kijk, hier zie je ons de oefeningen doen.
De rek- en de strek.
De hakkebil, de hakkebil. De triplings.
Hier is het: vorm tweetallen.
Ah, ja, dat kon toen nog.
Dat contact.
Dan moest je zitten, en dan ruggelings inhaken.
En dan optillen en buigen.
En dan die temporondjes. De sprintjes.
Die interval, uitputtend.
Moordend.
En dan soms die horden.
Liep je het hele weekend krom van de spierpijn.
De trap op ging dan nog wel, de trap af, was een ramp.
En die vrijdagtraining ging altijd door. Ook als het regende.
Want je had ambitie. Want je wilde sneller worden.
Dus roffelden je schoenen over het rode tartan.
Hé, jouw naam staat ook, maar je was er niet.
Ja, maf dat ik er ook ingetagd ben hè.

 

Ingezonden (maar niet geplaatste) brief NRC

Geachte redactie,

Michel Krielaars opent zijn recensie van De Tovenaar van Colm Tóibín met: ‘Op het eerste gezicht is er geen saaier bestaan denkbaar dan dat van Thomas Mann.’ (NRC boeken 11.2.2022)

Vervolgens beschrijft hij hoe een dag van Mann eruit zag: Vroeg opstaan, dan vier uur werken aan een roman, essay of een lezing.  Na de warme middagmaaltijd ging de Tovenaar naar de stad voor een wandeling of winkelbezoek. ’s Avonds werd er gelezen of las hij zelf voor of ging men naar het theater of het concertgebouw.

Het saaie, routineuze bestaan van Thomas Mann speelde zich achtereenvolgens af in Lübeck, München, Küssnacht (Zwitserland), Princeton, Los Angeles en tot slot weer in Duitsland. En op de foto bij de recensie wordt Thomas Mann omringd door 14 bewonderaars van zijn werk. Saai.

Michiel van Hunenstijn

 

Doping?

Kamila Valieva, ik ken je. Je staat op dat reusachtig grote billboard,
20 verdiepingen hoog, tegen die flat in Moskou: ‘Kamilia, wij denken
aan je!’ Je staalt daar, op je kunstschaatsen. Je vertegenwoordigt
je land op de Olympische Spelen. Je bent vijftien jaar. En je bent,
verwikkeld in een dopingschandaal. Je was positief. Ondanks je rokje, je glitters, je handschoenen, en Trimedazidine: doping. Je werd geschorst.

De schorsing werd opgeheven. Je schaatste, je deed je kür. Je deed een bochtje achterwaarts, je nam een aanloop, je sprong omhoog, je zweefde, je draaide, je draaide, je draaide, je landde, je had je viervoudige sprong gedaan, en dat was historisch,  je sierlijkte weg, naar goud. Maar je krijgt geen medaille. Er is die druk op de schouders. En er zijn die tranen. En er zijn die afkortingen, die vormen obstakels: IOC, de ISU, ITA, WADA en de CAS. En de doping natuurlijk. Waar kwam die vandaan, uit de pillen van je opa? Of van de trainer? Je bent 15 jaar, je valt, en je bent nu al geschiedenis.

 

Ballade van het déjà vu - zoals verschenen op Sargasso

Ballade van het déjà vu 

Straatfotografie 2005-2021 door Maria Willems

 

 

Verschenen: boek met 120 kleurenfoto's met als thema: straatfotografie.

Oplage: Slechts 1 exemplaar.

 

Zwerver overlijdt op trap voor Wilminktheater, Enschede

Kerst had je achter de rug. De jaarwisseling ook.
Maar heb je het gevierd? Of was je toen alleen?
Vandaag ben je hier, dat was je gisteren ook,
En verder dan hier ben je niet gekomen.
Dit bleek je laatste januari, februari maak je niet meer mee.
Je hart stopte ermee, liet je zonder te kloppen achter,
op de trappen van dit theater.
Je lag hier domweg droog in de Harry Banninkstraat.
Achter de ruiten zag je de affiches: ‘We hebben jullie gemist.’

Gister was je nog bij het Leger, want het was koud.
Maar je sliep liever buiten, op straat, op deze trap.
De politie had een scherm rondom je geplaatst.
Je lichaam is naar een mortuarium overgebracht,
en je uitvaart is door de gemeente verzorgd.
Wie was je? Had je een geschiedenis? Een ex?
Waar is je identiteitsbewijs? Hoe heet je? Man,
je staat in de krant, en niemand weet wie je was.
Het onderzoek is afgerond, je bent nu een dossier.
Dag onbekende man, er ligt een bosje tulpen
op de trap waar je lag, voor jou.

 

Nieuw boek Nanne Tepper

Van de kansel - columns van Nanne Tepper 

Mijn wetenschapsgedicht

Mijn moeder somt als ze in de file staat, of de slaap
niet vatten kan, de cijfers van Pi op, die achter de komma.
Dan kijkt ze tot hoever ze dit keer komen zal.
Pi heeft geen eind, dus dan gaat ze: 3,14159
26535 89793 23846 26433 83279 50288 41…

Van mijn broer krijg ik een mail waarin hij wenst
dat iedereen in goede gezondheid verkeerd.
Ik heb hem nog niet discreet kunnen zeggen
dat dat verkeert is, als hij begrijpt wat ik bedoel.

Bij handvaardigheid op school wilde mijn zus
van houten balkjes de oneindige, onmogelijke
Driehoek van Escher namaken. Het boek met de
tekening had zij voor zich op de werkbank gezet.

En mijn vriend Erik, stak zijn hand op in de klas
toen de basen en de zuren werden behandeld.
‘De zuurgraad wordt gemeten op de zuurgraadmeter,
okay, maar waarop meet men dan de basen?’

Maar mijn liefje die weet echt niets van wetenschap.
Gister zei ze nog: ‘Michiel, jij kunt naar de maan lopen.’

      

Julius Eastman

Ik ben, om te beginnen, niet de meest logische figuur om iets te schrijven over Julius Eastman en zijn muziek. Dat komt: bij mij gaat het in de muziek om ‘het liedje’, ik hou van het liedje: begin, verhaal, refrein, nog een couplet en dan een einde. Een lekker ritme en een catchy melodie kunnen ook erg sturend zijn.

En die minimalistische muziek die doet zulke dingen niet. Die is van de langzame opbouw, subtiele verschuivingen, herhalingen, klankje hier, geluidje daar, en dat kan lang worden vol gehouden zonder dat het ergens naar toe lijkt te gaan, of dat het naar een climax voert.

Ik heb wel goede herinneringen aan bijvoorbeeld Glassworks van Philip Glass, maar ik vraag me af of ik die ook had gehad als er niet zo’n sterke pianomelodie onder zou zitten. En minimalistische muziek doet het vaak ook zonder zang. Dus zit er geen verhaal in. En minimalistische muziek heeft, bij mij dan, vaak het imago van new age, yoga, ambient, klanktapijten per strekkende meter in golvende herhalingen met maar een paar repeterende nootjes, kortom, niet echt spannend. Waar blijft die drum, wanneer komt die verscheurende gitaar, de sax?

En ik ben misschien niet de juiste persoon om iets te schrijven over Julius Eastman omdat ik wit ben. En hij is zwart, Afro-American. En Julius Eastman was gay. Ik niet. Ik probeer te  zeggen dat ik redelijk neutraal tegenover Julius Eastman en zijn muziek sta, hier is geen idolate, dweepzieke fan aan het woord.

Julius Eastman is geboren op 27 oktober 1940 en groeide op met zijn moeder en zijn jongere broer Gerry, die ook muzikaal was. Julius studeerde piano aan het conservatorium en doceerde aan de Universiteit van Buffalo. Hij ging om met John Cage, Meredith Monk en Arthur Russel. En hij maakte zijn eigen composities. Kortom, de droomstart van een talent. En met die bagage ging hij de muzikale wereld in. Julius heeft veel gedaan in de avant-garde beweging van die tijd, speelde in jazz-ensembles, improviseerde met muziek (als dat niet dubbelop is), en werkte samen met de muzikanten van die tijd die er toe deden.

En hij componeerde onder andere drie stukken voor piano met de activistische, actuele en prikkelende titels Evil Nigger, Crazy Nigger, en Gay Guerrilla. Sociaal-politiek beladen composities. Eigenlijk liep hij een paar decennia vooruit op de Black Lives Matter beweging. Muzikant en activist.

In de jaren daarna toerde hij met zijn muziek door de Verenigde Staten, speelde hier, dirigeerde daar, en zette een cello ensemble op en speelde samen met zijn broer in een jazzband. Hij zat, kortom, helemaal diep in muziek-scene.

Maar tegelijk met deze oogst- en ontplooiperiode, ging het eigenlijk niet zo goed privé. Julius Eastman kon op een gegeven moment geen maat meer houden met drank & drugs. Welke angsten, welke leegte moest bestreden worden? Welk gat in de ziel moest er gevuld? Julius Eastman raakte vervreemd van de wereld, raakte de weg kwijt, verdwaalde in zijn eigen wereld – en kwam niet meer terug.

Julius had moeite met hoe het werkt in de wereld.

En daar kom ik binnen. En daarom schrijf ik toch dit stukje over hem. Want ik heb last van de vergeefsheid der dingen. Het is zo pijnlijk om over zijn teloorgang te lezen. Je ziet het drama met terugwerkende kracht zich ontrollen. Dat ik had willen waarschuwen: pas op, Julius, doe dat niet. Doe dat nou niet.

Had hij, had hij maar iemand in die tijd bij hem, een vriend, een maatje, die hem assisteerde bij het dagelijks leven. Dat je enveloppen moet openmaken, dat je rekeningen moet betalen. Dan had ik tegen hem gezegd dat hij een ordner moest kopen en een perforator. Dat je de deur van huis dicht moet doen, en op slot als je weg gaat. Dat je niet iedereen moet toelaten in woning, dat je van je partituren kopietjes moet maken en dat je ze opbergt. Dat je gezond moet eten, dat je niet je probleem met drank en drugs moet willen oplossen. Dat je je huur moet betalen, want anders sta je op straat en ben je dakloos. En neem je medicijnen op tijd in. Maar hij was alleen en het ging niet goed. Hij betaalde zijn huur niet en stond dus op straat als dakloze.

De laatste tien jaar van zijn leven werd Julius een soort tragische mengeling tussen Nick Drake, Vincent van Gogh, Herman Brood, Arthur Rimbaud, Jim Morrison en de Gerard die hier met zijn blik bier bij de Dirk staat. Dramatisch en deerniswekkend.

Op wiki vind ik het dan ook zo pijnlijk om te lezen dat hij op 49-jarige leeftijd overleed in een ziekenhuis, alleen. En dat pas acht maanden na zijn dood er een necrologie over hem verscheen in een Amerikaanse krant. Waar waren toen zijn avantgardistische vrienden?

Piano!

 

Nutteloze informatie op dinsdag

Mij moet je niet hebben voor het aanvoelen waar de tijdgeest heen gaat of waar die zich over een tijdje zal bevinden. Mij moet je niet vragen wat succesvol zou kunnen zijn. Wat in de smaak zal vallen. Wat een schot in de roos zou kunnen zijn.

Toen ik las dat dat er een film gemaakt zou worden over de Titanic, was mijn gedachte: wie is er nou geïnteresseerd in die geschiedenis, die oude meuk, een kansloze operatie, flop verzekerd.

Toen ik hoorde dat men bezig was om mobieltjes en fotografie te gaan integreren, dacht ik weer: hoe bedenk je het. Een wat suffige hobby als fotografie combineren met hippe telefoontjes. Wie zit daar nou op te wachten, wie ziet daar nou wat in? Ik had geen idee.

Toen ik las dat Google bezig was met het digitaliseren van landkaarten, dacht ik: wie gaat zich daar nou mee bezighouden, beetje thuis door landkaarten heen scrollen. Ik had geen idee van de toepassing.

Toen ik de serie How I Met Your Mother een tijdje volgde op Comedy Central, jonge, beginnende acteurs, dacht ik, die Ted Mosby, gespeeld door Josh Radnor, daar gaan we meer van horen, die gaan we vaker zien, in grote producties.

Maar wat gebeurde er? De jaren erna zag ik de andere personages van de comedy: Jason Segel (Marshall Eriksen), Cobie Smulders (Robin Scherbatsky) Alyson Lee Hannigan (Lily Aldrin) en Neil Patrick Harris (Barney Stinson).

Dus hoe mis kon ik het hebben. Wat een afstand tot de realiteit. Wat een kloof tot de realiteit. Vraag mij maar niets.