Het
gedicht Einde en Begin, kende ik al.
In 2000, toen ik bezig was het schrijven van een stadswandeling door Berlijn
voor een reisorganisatie, had ik de eerste regels geciteerd, dat vanwege de Trümmerfrauen, leek me toen wel
toepasselijk. En omdat de eerste strofe me zo trof, en omdat ik kennelijk druk
was met meer prozaïsche zaken, is de rest destijds mij ontgaan. Zo kon het
gebeuren dat ik nu pas, 16 jaar later, struikel over de laatste strofe
van
het gedicht. Nou kan ik best wat hebben, ik heb een ruim bemeten warm kloppend poëtisch
hart. En ik kijk niet gek op als iemand onderzoekt of er aan de achterkant van
de taal ook een wereld aanwezig is. En ik ben echt geen Batavus Droogstoppel,
maar ik vind wel dat ook binnen de kaders van de poëzie de boel kloppend moet
zijn. Want wat schrijft Wislawa Szymborska? Dat er iemand in het gras ligt die
lui naar de wolken gaapt terwijl hij
(en
nu komt het) een aar tussen zijn tanden heeft. Nou, ik heb het thuis ook geprobeerd,
meerdere keren zelfs. Ik wilde het gedicht niet alleen lezen, ik wilde even het
gedicht zelf zijn, samenvallen ermee. Dus ik ging ook op mijn rug liggen met,
bij gebrek aan aar, een satéprikker tussen mijn kaken geklemd. Maar toen moest
ik dus lui gapen. Schiet die satéprikker in mijn keel. Zo had Wyslawa het vast
niet bedoeld. Ik zocht naar een veilige
variatie
die wel zou werken, en wurmde de prikker tussen twee tanden. En weer probeerde
ik te gapen naar de wolken. Maar bij lui gapen krullen de lippen over de tanden
en zit die aar in de weg. Wat ik eigenlijk denk is dat Wyslawa een te mooi
beeld heeft proberen neer te zetten. Liggen met grasspriet in de mond alleen
was niet genoeg, er moest ook nog ‘ns bij gegaapt worden. En dat beeld wordt
dan topzwaar en gaat kopje onder. Jammer dat
nu
mijn aandacht op een haast obsessieve wijze naar die slotstrofe gaat, want net
die regels ervoor worden er nu door overschaduwd terwijl ze mij zo troffen: Zij die wisten waarom het hier ging, moeten
wijken voor hen die weinig weten. En minder dan weinig. En tenslotte zo goed
als niets.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten